Küresel Kapitalist Dönüşüm Süreciyle Yağlı Tohum Üretiminde Kooperatif Merkezli Değişimler: Trakya Birlik Kooperatifi Örneği

Özet

Bu çalışmada Trakya Birliğin yağlı tohum üretim sürecindeki koşulları, karşılaştığı sorunlar ve bu koşullar ve sorunları nasıl yönettiği ve örgütün üreticiler ile kurduğu ilişkiler analiz edilmiştir. Yağlı tohum sürecindeki koşullar ve problemlerin küresel tarım gıda sektörüyle ilişkisi teorik olarak açıklanmıştır. Trakya Birlik kooperatifinin beş müdürü, dört başkanı ve üç yönetim kurulu üyesiyle ve Trakya Birliğin ortağı olan dört üreticiyle derinlemesine yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmelere göre, yağlı tohum üretimine etki eden makro faktörler olarak; dışarıya bağımlılık, döviz kurları ve Ukrayna- Rusya savaşının etkisi ifade edilmiştir. Yapılan görüşmelere göre, üretimde yaşanan sorun olarak ise doğaya bağlı koşullar ve girdi maliyetlerinin yüksekliği ön plana çıkmaktadır. Birlik, küresel pazardaki koşulları yönetebilmek ve rekabet gücünü arttırmak için ürünlerini kalitesini yüksek tutmaya, üreticilerden aldığı tarımsal ürünleri işleyerek önce yurt içinde sonra yurt dışında satmaya ve girdi maliyetlerini üreticileri için düşük tutmaya çalışmaktadır. Kooperatifin karar alma mekanizmasının oldukça bürokratik olduğu gözlenmektedir. Üreticiler, kooperatiften memnun olmakla birlikte girdi maliyetlerindeki artışı bir sorun olarak gördüklerini belirtmişlerdir.