https://sobibder.org/index.php/sobibder/issue/feed Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi 2024-10-09T14:25:30+00:00 Prof. Dr. Yüksel ÖZTÜRK editor@sobibder.org Open Journal Systems Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi’nin yayın odağında; Sosyal Bilimler alanındaki profesyonellere akademik katkı sağlayan, sektörel uygulamalara katkı sağlayan teorik ve uygulama arasında köprü olan, Sosyal Bilimler alanlarında ulusal ve uluslararası karşılaştırmaları inceleyen eserler yer almaktadır. https://sobibder.org/index.php/sobibder/article/view/540 Türkiye’de Sosyal Bilimler Alanında Yaşlı Ayrımcılığı Konusunda Yazılmış Lisansüstü Tezlerin İçerik Analizi 2024-10-09T14:11:17+00:00 Harun Ceylan harun.ceylan@yalova.edu.tr Kübra Nur Durgun durgunkubranur@gmail.com <p>Bu çalışmada, 2015-2023 yılları arasında yaşlı ayrımcılığı konusunda hazırlanmış lisansüstü tezlerin içerik analizi sunulmaktadır. Araştırmada doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Buna göre Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanı üzerinden ulaşılan tezlerin konuları, metodolojileri ve örnekleme yöntemleri incelendiği gibi tezler, düzeylerine, hazırlandıkları üniversitelere, enstitülere, anabilim dallarına, danışmanların unvanlarına göre ayrıntılı olarak analiz edilmiştir. Bu bağlamda çalışma yaşlı ayrımcılığı konusundaki literatürün mevcut durumunu ve alanın genel görünümünü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırma bulguları yaşlı ayrımcılığı konusunda hazırlanan lisansüstü tezlerin genellikle sosyal bilimler enstitülerinde hazırlandığını, yöntemsel çeşitliliğin az olmakla birlikte tezlerde daha çok nicel araştırma yöntemlerinin kullanıldığını, örneklem grubunun da çoğunlukla üniversite öğrencilerinden oluştuğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca tez danışmanlarının daha çok doçent doktor (%41,2) unvanlı olduğu tespit edilmiştir. Çalışmanın sonuçları yaşlı ayrımcılığı konusunda hazırlanacak tezlerin yöntem ve örneklem çeşitliliğinin geliştirilmesinde faydalı olacağını göstermektedir.</p> 2024-10-09T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2024 https://sobibder.org/index.php/sobibder/article/view/541 Sosyotropik ve Otonomik Kişilik Özelliklerinin İletişim Becerilerine Etkisi 2024-10-09T14:13:50+00:00 Merve Gürsel mgursel@stu.aydin.edu.tr <p>Bu makale, sosyotropik ve otonomik kişilik özelliklerinin iletişim becerileri üzerindeki etkilerini incelemektedir. Sosyotropik kişilik, bireylerin diğer insanlarla ilişki kurma, başkalarına duyarlılık gösterme ve sosyal bağımlılık eğilimlerini yansıtırken, otonomik kişilik, bireyin bağımsızlık, özdenetim ve bireysel hedeflere odaklanma eğilimlerini ifade etmektedir. Her iki kişilik özelliğinin iletişim becerileri üzerindeki etkileri, farklı psikolojik kuramlar çerçevesinde ele alınmıştır. Sosyotropik özelliklere sahip bireyler, genellikle empatik ve işbirliğine dayalı bir iletişim tarzı geliştirirken, otonomik özellikler, bireylerin daha bağımsız, kararlı ve kontrol sahibi bir iletişim tarzı benimsemelerine yol açabilir. Çalışma sonucunda, sosyotropik ve otonomik kişilik özelliklerinin iletişim becerilerine farklı yönlerden katkı sağladığı ortaya konulmaktadır. Bu bağlamda, kişilik özelliklerinin derinlemesine anlaşılması, bireyler arasındaki etkileşimi optimize etmek ve etkili iletişim stratejilerinin geliştirilmesine katkı sağlamak amacıyla önem taşımaktadır.</p> 2024-10-09T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2024 https://sobibder.org/index.php/sobibder/article/view/542 Antisosyal Kişilik Bozukluğu ve BDT Terapisi Üzerine Sistematik Derleme 2024-10-09T14:17:10+00:00 Sonay Eroğluları sonayeroglulari@gmail.com Meryem Karaaziz meryem.karaaziz@neu.edu.tr <p>Bu sistematik derleme çalışmasının amacı, Antisosyal Kişilik Bozukluğu olan bireylerde Bilişsel Davranışçı Terapinin etkisini incelemektir. Sistematik derleme yöntemi kullanılarak, 1994-2019 yılları arasında İngilizce dilinde yayınlanmış araştırma makaleleri incelenmiştir. Çalışma, Şubat, 2024 ve Mayıs, 2024 tarihleri arasında iki aşamada gerçekleştirilmiştir ve literatür taraması sonucunda 6 çalışma ele alınmıştır. Bu çalışmaların sonuçlarına göre, Antisosyal Kişilik Bozukluğu olan bireylerde Bilişsel Davranışçı Terapinin uygulanmasının belirtilerin uzun vadede azaldığı ve ortadan kaybolduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla, bu terapinin Antisosyal Kişilik Bozukluğu tedavisinde etkili bir yöntem olduğu ve semptomların azalması ile iyileşmenin sağlanmasında önemli bir rol oynadığı görülmüştür. Ancak, literatürde bu konuda sınırlı çalışma bulunması, Bilişsel Davranışçı Terapinin kullanımı ve etkinliği üzerine daha fazla araştırmanın yapılması gerekliliğini ortaya koymaktadır</p> 2024-10-09T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2024 https://sobibder.org/index.php/sobibder/article/view/543 Sosyal Kaytarma Algısının İş Doyumu ve Performans Üzerine Etkisi: Öğretmenler Üzerinde Bir Araştırma 2024-10-09T14:22:59+00:00 Menekşe Öztoprak tarhan@baskent.edu.tr Yılmaz Delil delil@baskent.edu.tr B. Özge Yersel bozgeyersel@baskent.edu.tr <p>Bu çalışmada, öğretmenlerin sosyal kaytarma algısının iş doyumları ve iş performansları üzerindeki etkilerin ölçülmesi amaçlanmıştır. Araştırma; nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma için hazırlanan anketler, Ankara ili içindeki özel ve kamu kurumlarında çalışan öğretmenlere kolayda örneklem yöntemiyle whatsapp, instagram ve e-posta yoluyla ulaştırılmıştır. Katılımcılara gönderilen anketlerden, 399 adedi geri dönmüştür. Araştırmanın örneklemini bu geri dönüşü sağlanan 399 anket oluşturmaktadır. Örneklem grubuna uygulanan ankette iş doyumu, performans ve sosyal kaytarma konularında sorular yönetilmiştir. Anket değerlendirmelerinde, SPSS.27 (Statistical Package for the Social Sciences) kullanılmış ve Pearson Korelasyonu, Frekans, Ortalama, Regresyon, T-testi ve Anova analizleri yapılmıştır. Sonuçta, ankete katılan öğretmenlerin sosyal kaytarma algıları, iş doyumu ve performansları arasında ilişki tespit edilmiş ve bu ilişkinin ters yönlü olduğu görülmüştür. Ayrıca yapılan regresyon analizinde de araştırmaya katılan örneklem grubunun sosyal kaytarma algısının iş doyumu üzerine %2’lik (r2=,027), sosyal kaytarma algısının işgörenin performansı üzerine de %9’luk bir etkisinin olduğu görülmüştür. (r2=,090).</p> 2024-10-09T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2024 https://sobibder.org/index.php/sobibder/article/view/544 Tüketicilerin Restoran Tercihleri ile Çevre Dostu Uygulamalara Yönelik Niyetlerinin İncelenmesi 2024-10-09T14:25:30+00:00 Kuzey Yalçınkaya kuzeyyalcinkaya388@gmail.com Nihat Demirtaş nihat.demirtas@iste.edu.tr <p>Günümüzde insanoğlunun doğal çevre üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmek amacıyla birçok çevre dostu uygulama geliştirilmektedir. Ülkeler, organizasyonlar ve kuruluşlar doğal kaynakları korumak ve insanoğlunun yaşam kalitesini artırmaya katkıda bulunmak amacıyla çevresel sürdürülebilirliğe önem vermektedir. Çalışma, İzmir’de yaşayan bireylerin restoran tercihleri ile çevre dostu uygulamalara yönelik niyetleri üzerine etkilerini tespit etmeyi amaçlamaktadır. Verilerin elde edilmesinde anket tekniğinden yararlanılmıştır. İzmir’de uygulanan anket çalışması sonucu 466 katılımcıdan veriler elde edilmiştir. SPSS programı ile belirlenen hipotezler test edilmiştir. Hipotezlerin test edilmesinde regresyon analizi yapılmasının yanı sıra katılımcıların demografik bilgilerini ortaya koymak amacıyla betimleyici analizlerden yararlanılmıştır. Çalışmada sonuç olarak katılımcıların yemek kalitesi, yerel lezzetler ve çevre dostu uygulamalara yönelik algıları, çevre dostu uygulamalara yönelik daha fazla ödeme isteği üzerine pozitif yönde etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca katılımcıların servis kalitesi, fiyat, porsiyon büyüklüğü ve restoran görünümüne yönelik algıları, çevre dostu uygulamalara yönelik daha fazla ödeme isteği üzerine negatif yönlü etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Araştırma, İskenderun Teknik Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Turizm ve Otel İşletmeciliği Anabilim Dalında hazırlanmakta olan Çevreye Yönelik Endişelerin Konaklama İşletmeleri Seçiminde Çevresel Tutum ve Çevre Dostu Davranış Üzerine Etkisi: Antalya Örneği isimli tez çalışması temel alınarak hazırlanmıştır.</p> 2024-10-09T00:00:00+00:00 Telif Hakkı (c) 2024