Sosyal Anksiyete Bozukluğu ve Bilişsel Davranışçı Terapi Üzerine Bir Derleme

Özet

Sosyal anksiyete bozukluğu (SAB), bireyin sosyal ortamlarda olumsuz değerlendirilme ya da küçük düşürülme korkusuyla yoğun kaygı yaşaması ve bu kaygının işlevselliği olumsuz etkilemesiyle karakterize edilen bir ruhsal bozukluktur. SAB; bilişsel, davranışsal, biyolojik ve çevresel faktörlerin etkileşimiyle ortaya çıkmakta ve bireyin yaşam kalitesi ile kişilerarası ilişkilerini ciddi düzeyde etkilemektedir. Bu çalışma bir derleme çalışmasıdır. Derleme çalışmaları, belirli bir konuya ilişkin literatürün sistematik ve eleştirel biçimde incelenmesini amaçlayan bilimsel araştırmalardır. Bu kapsamda, Google Akademik veri tabanından ulaşılan, Türkçe yayımlanmış tam metin çalışmalar incelenmiştir. Çalışmanın amacı, SAB yaşayan bireylerde bilişsel davranışçı terapinin (BDT) etkililiğini değerlendirmektir. Bulgular, genetik yatkınlık, travmatik yaşam olayları, olumsuz bilişsel örüntüler ve sosyal çevre gibi faktörlerin SAB gelişiminde rol oynadığını göstermektedir. Ayrıca hem bireysel hem grup formatında uygulanan BDT’nin sosyal kaygı semptomlarını azaltmada ve eşlik eden psikolojik sorunlarda olumlu etkiler yarattığı belirlenmiştir. Sonuç olarak, erken müdahale olanaklarının artırılması, bireyselleştirilmiş BDT programlarının geliştirilmesi ve grup terapilerinin yaygınlaştırılması önerilmektedir.