Döviz Kurlarının Ticari Dışa Açıklık Üzerindeki Etkisi: BRICS-T Ülkeleri Üzerine Bir Panel ARDL Analizi

Özet

Birçok uluslararası değerlendirmeye göre dünyanın yükselen ekonomileri olarak gösterilen BRICS ülkelerine (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) Türkiye de eklenerek BRICST grubu oluşturulmuştur. Bu grubun 2000’li yıllardan sonra dünya ticaretinde ve ekonomisinde önemi gittikçe artmaya başlamıştır. Bu bağlamda, döviz kurları ile dış ticaret arasındaki ilişki BRICS-T ülkeleri için her geçen gün önem arz etmeye başlamıştır. Bu çalışmada, döviz kurlarının ticari dışa açıklık üzerine etkisi, BRICS-T ülkeleri için 1996-2017 dönemi yıllık veriler kullanılarak panel ARDL yöntemiyle analiz edilmiştir. Serilerin durağanlığı ADF ve PP panel birim kök testleriyle, nedensellik ilişkisi Dumitrescu ve Hurlin (2012) testiyle, eşbütünleşme ilişkisi panel ARDL-PMG yaklaşımıyla tahmin edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, döviz kurundan ticari dışa açıklığa doğru ve döviz kurundan enflasyona doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi varken, enflasyondan ticari dışa açıklığa doğru çift yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Ayrıca uzun dönemde, enflasyondaki %1’lik artışın ticari dışa açıklığı %1,26 oranında arttırdığı gözlemlenmiştir.