Gastronomi Nasıl Algılanıyor? Metaforik Algı Üzerine Bir Araştırma

Özet

Bu çalışma, gastronomi kavramına yönelik bireysel ve toplumsal algıları metafor analizi yöntemiyle incelemeyi amaçlamıştır. Araştırma kapsamında, Şanlıurfa’da yaşayan 388 katılımcıya metaforik algılarını ölçebilmek için açık uçlu soru yöneltilmiştir. Veriler fenomenoloji deseni kullanılarak toplanmış ve geçerlik-güvenirlik analiz yöntemleri uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, gastronomiye ilişkin 36 farklı metafor tanımlanmış ve bu metaforlar 7 ana kategoride sınıflandırılmıştır. Bu kategoriler “doğa, çevre ve besin”, “kültür ve gelenek”, “duygular ve insan ilişkileri”, “bilim ve yenilik”, “keşif ve yolculuk”, “zenginlik ve estetik”, “soyut ve derin anlamlar” olarak sınıflandırılmıştır. En sık kullanılan metaforlar arasında “yaşamın kendisi”, “sanat”, “lezzet yolculuğu” ve “kültür” yer almıştır. Bulgular gastronominin yalnızca biyolojik bir ihtiyaç değil aynı zamanda kültürel, sosyal, estetik ve çevresel anlamlarla ilişkilendirildiğini ve gastronominin bireysel ve kolektif kimlikleri, toplumsal değerleri ve kültürel bağlamları yansıtan güçlü bir metafor kaynağı olduğunu ortaya koymuştur. Elde edilen bulgular, gastronomiye yüklenen derin anlamların bireylerin yaşam deneyimleriyle şekillendiğini ve bu kavramın toplumlar arası kültürel etkileşimlerde önemli bir rol oynadığını vurgulamaktadır. Bu bağlamda çalışma, gastronominin algılanışına dair literatüre önemli bir katkı sağlamaktadır.