Stalklama veya Israrlı Takip Davranışının Psikolojik Arka Planı

Özet

Stalklama veya ısrarlı takip; bir kişinin diğerine dayattığı, mağdurda korku veya ciddi sıkıntı yaratan, tekrarlanan, istenmeyen, müdahaleci bir davranış modeli olarak tanımlanmaktadır. Konuyla ilgili araştırmalar son otuz yılda önemli bilgiler sunsa da ısrarlı takip konusundaki literatür çoğunlukla teorik bir temele dayanmamaktadır. Ayrıca, stalklama davranışını ortaya çıkaran ve sürdüren psikolojik ve sosyal mekanizmalar hakkında sınırlı sayıda çalışma mevcuttur. Bu nedenle ısrarlı takip davranışının ortaya çıkmasına ve sürdürülmesine neden olan psikolojik arka planı açıklamaya yönelik izahatları gözden geçirmek önemlidir. Çalışmada stalklama davranışı anlayabilmek için ileri sürülen tek faktörlü teorilere örnek olarak ‘bağlanma kuramı’, çok faktörlü teorilere örnek olarak ise ‘ilişkisel hedef takip kuramı’ ele alınmıştır. Bu kuramlara ek olarak ısrarlı takip literatüründe öncü bir isim olan Reid Meloy’un stalklama davranışını açıklamada kullandığı psikodinamik model incelenmiştir. Çalışmanın ısrarlı takipçilerin psikolojik yapılanmasının daha iyi anlaşılması ve böylece saldırgan profiller için etkin tedavi ve müdahale programlarının oluşturulmasında kaynak niteliğinde olması amaçlanmaktadır.