Onuncu Kalkınma Planında Vergi Politikaları: Hedefler ve Gerçekleşmeler Üzerine Bir Değerlendirme

Özet

Türkiye’de 1923 – 1960 yılları arasında, sanayi planları çerçevesinde, planlama çaba ve eylemleri görülse de planlı kalkınma dönemi olarak 1960 sonrası dikkat çekmektedir. Dünyada değişen idari anlayışın yanı sıra, yaşanan ekonomik ve siyasi krizlerin de etkisiyle, kalkınma ve büyümenin istikrarlı, sürdürülebilir ve planlı bir temele oturtulması gerekliliği kabul görmüştür. İlk olarak 1963 – 1967 yıllarını kapsayan Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı uygulamaya girmiş, bugüne kadar da 11 tane kalkınma planı yürürlüğe konulmuştur. Uygulanan planlar; sosyal, kültürel ve ekonomik hedef ve politikalar çerçevesinde şekillenmiştir. Ekonomik ve sosyal hayatın her alanına dokunan kalkınma planlarının politika bileşenleri arasında, vergi politikaları önemli bir konumdadır. 2014 – 2018 dönemini kapsayan Onuncu Kalkınma Planı, Türkiye’de idari dönüşümün yaşandığı, ayrıca bölgesel ve küresel ekonomik ve siyasi krizlerin yoğun olduğu bir döneme rastlamıştır. 2008 yılında yaşanan küresel ekonomik kriz sonrasında artan korumacı politikaların, kur ve ticaret savaşlarının ve yakın coğrafyada yaşanan siyasi istikrarsızlıkların, Türkiye ekonomisinin genelini olduğu gibi vergi politikalarını da etkilediği görülmektedir. Bazı vergisel politikalarda hedeflere ulaşıldığı, bazılarında ise Onuncu Kalkınma Planı doğrultusunda etkinliğin sağlanamadığı görülmektedir.