Türkiye’de İmar Aflarının İmar Yasaları ve İmar Planlarına Etkisi

Özet

İnsan yaşamının en önemli ihtiyaçlarından birisi barınma konusudur. Bir arada yaşama kentlerde önemli sorun haline dönüşmekte barınma ihtiyacı için farklı çözüm yolları aranmaktadır. Ülkemizde kırdan kente göç arttıkça barınma sorunu da artmıştır. Merkezi ve yerel yönetimlerin konut sorununun çözümüne yönelik çabalarının yetersiz kalması bireyleri kentlerde başlangıçta basit derme çatma yapılar ve gecekondular ile çözüm arayışına itmiştir. Kendilerine ait olmayan arsalar üzerinde başlayan gecekondu yapım serüveni, yönetimleri çözüm arayışına itmiştir. Yönetimler tarafından başlangıçta gecekondu yaptırmama ve gecekonduları yıkma girişimleri çare olmayınca çıkarılan imar affı yasaları ile gecekonduları legal hale getirme çabaları sergilenmiştir. Başlangıçta masum görülen barınma amaçlı bu girişimler zamanla yaşam alanlarının ihtiyaçlarının yönetimler tarafından karşılanmasını zorunlu hale getirmiştir. Yönetimler yasal düzenlemelerle yapılaşmanın önüne geçmek istese de gecekondu sayıları sürekli artış göstermiştir. Her bir imar affı izinsiz yapı sayısını artırmaktan başka bir işe yaramamıştır. Son olarak çıkarılan her imar affı yenisinin habercisi olmuştur. İmar afları rantı körükleyen ve imarlı yerleşim alanlarının düzenini bozan konumunu korumuştur. İmar afları kent planlarının uygulanmasını da zorlaştırmıştır. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde gecekondulaşma sorunları ile nedenleri incelenerek planlı dönem öncesi ve sonrası gelişmeler irdelenmiştir. İkinci bölümde imar afları ve imar aflarının dönemsel olarak geçirdiği aşamalar incelenmiştir. Çalışmanın son bölümünde imar aflarının imar planlarına etkileri değerlendirilerek imar planlarının uygulanmasında yaşanan sorunlar incelenmiştir.