Toplumsal Kökenin Eğitim Eşitsizliği Üzerindeki Etkisi

Özet

Hemen her şehirde üniversite kurulması ve şehirdeki üniversite sayısının artırılması neticesinde yükseköğretime alınan öğrenci sayısında artış olmuştur. Bu durum, alt toplumsal kökenden öğrencilerin üniversiteye erişim şansını artırsa da yükseköğretime erişimde demokratikleşmeyi sağlamamıştır. Bu bağlamda araştırmada, toplumsal köken eğitim ilişkisini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaçla, üniversite öğrencilerinin toplumsal köken ve eğitim geçmişi farklılıkları açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca ekonomik ve kültürel sermaye sahipliği üzerinden ölçülen toplumsal kökenin ulaşılan eğitimin niteliği ve akademik başarıdaki etkisi tespit edilmeye çabalanmıştır. Nicel araştırma yöntemi ile tasarlanan araştırmanın verileri, Karabük Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesinde öğrenim gören 800 öğrenciye uygulanan anket tekniği ile elde edilmiştir. Araştırmada, Hacettepe Üniversitesinde ve Tıp Fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin daha yüksek ekonomik ve kültürel sermayeye sahip olduğu, daha nitelikli okul ve eğitim imkânlarına ulaştığı ve bunun akademik başarıyı getirdiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca toplumsal kökenin ulaşılan okullar üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Üst toplumsal kökenden öğrencilerin mevcut toplumsal konumlarını korumaya izin veren daha nitelikli ve seçkin okullara erişebildiği anlaşılmıştır. * Bu çalışma Semra UZ’ un Süleyman Demirel Üniversitesi SBE’nde yürütmekte olduğu “Toplumsal Kökene Bağlı Eğitim Eşitsizlikleri: Üniversite Öğrencileri Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma” isimli Doktora tezinden üretilmiştir.